Một tháng sau cuộc di dân lớn, trời vẫn trong. Nhưng thứ trong ấy không khiến người an lòng – mà làm người ta bất giác thấy trống trải.
Trời xanh không tì vết, như một tấm lụa chưa ai kịp vẽ gì lên.
Gió biển vẫn thổi đều đều, nhưng thổi qua một vùng đất đã vắng bóng hơi người.
**
Ba người lặng lẽ rời khỏi nội thành, đi trên con đường đất quen thuộc, vòng qua sườn đồi, trở về một ngôi làng cũ sát mép Nam Hải.
Không ai nói gì, không ai gấp gáp.
Bước chân vừa đủ chậm, vừa đủ để kịp nhớ lại.
**
Cổng làng hiện ra trong tầm mắt.
Gió từ biển thổi rì rào qua những bụi lau cao quá đầu người, giờ chỉ còn thân xác xơ, như đã cạn linh khí.
Cánh cổng tre làm bằng gỗ rừng đã mục, xiêu vẹo như muốn gãy.
Tấm bảng khắc “Làng Thủy Lâm” treo nghiêng lệch, chữ khắc đã mờ, rêu phủ xanh.
Không còn tiếng giã gạo nơi đầu làng.
Không còn tiếng gọi nhau í ới của đám trẻ con chân trần.
Không còn mùi khói cá nướng hay mắm ruốc phảng phất trong gió chiều.
Chỉ còn lại mùi muối, tiếng gió, và những ký ức chưa kịp nguội đi.
**
Tiểu Khê dừng lại trước một căn nhà nhỏ lợp lá dừa, nằm khuất sau hàng cau.
Mái đã sập một bên, cửa tre cháy sém, gạch lót sân vỡ vụn.
Nàng nhìn ngôi nhà như nhìn lại chính một đoạn đời mình.
– “Chúng ta từng sống ở đây… hai mươi bảy năm.” – nàng nói, giọng nhẹ như gió, nhưng ánh mắt hoe đỏ.
– “Ngày đầu đến, mái dột. Mỗi lần mưa là nước tạt thẳng vào bếp, ta phải lấy nón lá che cho khỏi tắt lửa.”
– “Hồi đó nghèo đến mức không dám mua cá lớn, toàn đi nhặt cá nhỏ người ta vứt, rửa sạch kho mặn ăn ba ngày liền…”
Triệu Lân đứng kế bên, im lặng. Hắn chỉ đưa tay siết nhẹ vai vợ, như thay cho mọi lời.
Một lúc sau, hắn chậm rãi nói: – “Ta từng nghĩ… có lẽ sẽ ở đây đến già.
Làm ngư dân giả – nhưng yên bình thật.”
**
Cả hai quay sang nhìn căn nhà đối diện – căn nhà từng treo bảng gỗ cũ kỹ: “Thu mua hải sản – giá tốt”.
Dù mái ngói đã bay mất phân nửa, cửa chớp gãy xiêu, nhưng phần lớn khung nhà vẫn còn.
Bụi rậm phủ chân tường, dây leo ôm lấy song cửa – như thể nơi này vẫn còn thở.
Vương Hùng đang đứng bên trong.
Hắn khoanh tay, tựa vào cây cột sứt một mảng, cười nhẹ:
– “Đừng nói gì nữa… vào nấu cơm đi.
Hôm nay, ta nấu!”
**
Căn bếp nhỏ xập xệ bỗng trở nên ấm lạ lùng khi có tiếng củi cháy tí tách, tiếng nồi sôi lục bục, và tiếng người trò chuyện khe khẽ.
Gió biển luồn qua khe mái, mang theo mùi cá, mùi muối, mùi cũ kỹ – nhưng thơm.
Ba người ngồi ăn bên nhau dưới ánh đèn dầu leo lét.
Cơm trắng, cá kho, vài lát rau luộc – chẳng phải cao lương mỹ vị, nhưng lại đầy đủ vị đời.
**
Trong lúc ăn, họ chỉ tay ra cửa sổ – nơi từng là sân nhà của hàng xóm:
– “Nhà bác Lương chuyên đan lưới – chiều nào cũng vá lưới rồi kể chuyện ma cho lũ trẻ.”
– “Thím Bảy dệt vải – nghe tiếng khung cửi là biết trời sắp tối.”
– “Lão Tam đốn củi đầu làng – nói năng cộc lốc mà thương cháu hơn ai hết…”
**
Tiểu Khê chợt bật cười:
– “Còn nhớ bé Lệ không? Hồi đó té giếng, chính huynh dùng phù thủy kéo nó lên.”
Triệu Lân khẽ hắng giọng:
– “Thì ai đó quăng rác bít miệng giếng, nó mới té chứ còn gì…”
Vương Hùng nhai miếng cơm, nhếch môi:
– “Thôi, hai người cãi sau đi. Mà này, tháng trước còn mượn ta hai lượng bạc mua thịt, giờ chưa thấy trả đó nha!”
Tiểu Khê bật cười, gắp một miếng cá:
– “Ta nợ bạc, nhưng người ta nợ nghĩa. Tính sao?”
Vương Hùng đặt đũa xuống bàn, làm bộ trịnh trọng:
– “Tính lãi kép!”
Cả ba cùng cười lớn – tiếng cười vang lên, lan qua bếp, xuyên qua mái dột, chạm vào những bức vách cũ kỹ… rồi hòa vào tiếng sóng xa xa.
**
Đêm nay không có sấm.
Chỉ có trăng mờ, sóng nhỏ.
Không có pháp bảo, không có trận chiến, không có tu luyện.
Chỉ có một bữa cơm cũ trong căn nhà cũ, và những con người từng đi qua sinh tử – giờ lại ngồi bên nhau như chưa từng cách biệt.
**
Bởi có những nơi – tuy đổ nát – vẫn là nhà.
Và có những hồi ức – tuy nghèo khó – vẫn là gốc rễ để đạo tâm không bao giờ nghiêng ngả.